Home

Met temperaturen tot -20 graden komen de daklozen terug in het beeld. Er wordt beroep gedaan op onze medemenselijkheid om ze op te vangen, maar zolang het beleid onmenselijk blijft zal er bitter weinig veranderen.

Laat me direct bij de kern van het probleem komen: ons asielbeleid is onmenselijk en onrechtvaardig. In de tientallen artikels en media optredens van de afgelopen dagen gaat het over het afschuiven van verantwoordelijkheden, politieke spelletjes, tekort aan opvangplaatsen enzovoort. Bijna nergens hoor ik kritiek op wat eigenlijk de essentie is, namelijk het asiel- en migratiebeleid in ons land.

De asielcrisis is een opvangcrisis geworden. Om te begrijpen hoe dit is kunnen gebeuren moeten we even teruggaan in de tijd. In 2007 werd beslist dat de asielzoekers in plaats van financiële steun enkel nog opvang en begeleiding zouden krijgen. Er zouden meer opvangplaatsen komen. Ze kwamen er niet. De asielzoekers verloren meer rechten: er werd beslist dat ze niet langer mochten werken tijdens de procedure. Dat betekent dat ze niet langer centjes konden verdienen om samen een woning te zoeken. Fedasil, het federale agentschap dat instaat voor de opvang van asielzoekers, heeft de afgelopen twee jaar meer dan 10.000 asielzoekers een bewijs van ‘niet toewijzing’ geleverd. Een attest van de ontoereikendheid van hun werking. In theorie kunnen de afgewezen asielzoekers terecht bij het OCMW, maar de praktijk leert ons dat de OCMW’s het niet als hun taak zien om asielzoekers op te vangen.

Al die maatregelen hebben ervoor gezorgd dat de asielzoekers in een vicieuze cirkel belanden waaruit slechts één uitweg bestaat: de straat.

Verbaas u dus niet waarde lezer, over het feit dat je veel daklozen tegenkomt in steden zoals Brussel. En vergeet ook niet dat we vandaag veel praten over de 1200 onbestaande plaatsen voor  de asielzoekers die we de laatste weken op straat hebben gezet, maar dat we intussen ook nog geen oplossing hebben voor die 10.000 asielzoekers van de afgelopen twee jaar.

Op straat, onder bruggen, in parken en op verlaten terreinen kan je ze vinden: illegalen, asielzoekers en daklozen, terwijl degenen die voor de ‘opvang’ instaan, zich bezig houden met het bespelen van de publieke opinie, met medeplichtigheid van de media.

Alexander De Croo, de voorzitter van Open VLD, beweert dat ‘Alle politici, van links tot rechts, beseffen dat België niet het OCMW van de wereld kan spelen’. Dit is volgens hem de kern van het probleem. Zijn partij moest en zou de bevoegdheden asiel en migratie krijgen. Staatssecretaris Maggie De Block deelt de analyse van haar voorzitter en gaat een stap verder. Niet alleen zijn nieuwe asielzoekers hier niet welkom, maar ook beweerde ze onlangs: “Hoe meer mensen vertrekken, hoe beter”.

Onmenselijk beleid verpakt en verkoopt men in een populistisch discours.

Argumenten in het genre van ‘als we degelijke opvang bieden dan komen ze allemaal naar hier’ of ‘België als OCMW van de wereld’, zijn valse en onaanvaardbare argumenten. Landen zoals Canada, Finland en Zweden, die al jaren bekend staan voor een betere opvang dan die in België, krijgen toch niet alle asielzoekers. Pleiten voor een menselijk asielbeleid en degelijke opvang is niet hetzelfde als zeggen: ‘Kom maar allemaal naar hier’. Dit is een ridiculisering van het debat dat toont dat op dit moment één denken domineert: dat van hard optreden en van uitsluiten van de asielzoekers.

Het strafbeleid domineert op Europees en nationaal vlak. Fort Europa is een realiteit en Frontex (bevoegd voor het beschermen van de Europese grenzen) krijgt steeds meer de vrije hand om Europa te ‘beschermen’. Datzelfde Europa heeft het over open grenzen op  haar eigen bodem en vraagt nadrukkelijk van de landen waar de migranten vandaan komen (Afrikaanse landen bijvoorbeeld) dat ook zij hun grenzen openen. Ondertussen wordt migratie met het veiligheidsdiscours bestreden. Dat wil zeggen dat de migrant als een crimineel wordt beschouwd en niet als iemand die op vlucht is voor zijn leven, of streeft naar een beter leven.

De hoofddoelstelling van de Europese migratiepolitiek is dus zoveel mogelijk mensen tegenhouden, en zij die hier toch zijn binnen geraakt terugsturen. Het is dan ook niet verbazingwekkend als de EU claimt dat illegale migratie haar grootste uitdaging is. En dit menen ze als men ziet welke reusachtig muur er wordt gebouwd net aan de grenzen van ‘open Europa’ gaande van Wit-Rusland tot Spanje.

Illegalen en asielzoekers worden plots criminelen die opgesloten moeten worden in centra erger dan gevangenissen. Ze weten nooit wanneer ze worden vrijgelaten. Veel hangt af van de pro deo advocaat die ze toegewezen krijgen, als die al komt opdagen. Als ze na onbepaalde tijd toch buiten komen, zijn ze psychisch toegetakeld.

Die nieuwe aanpak wordt door niemand in vraag gesteld. Zeker niet door de overheid, want dit is nu net wat de overheid wilt, dat iemand anders haar taak overneemt, in wat men een ‘moeilijk dossier’ noemt. De dragers van dit repressiebeleid gaat het vooral om de vraag hoeveel ruimte de wet hen laat om hard op te treden. En als er niet veel ruimte is, dan  creëren ze die gewoon door de wet te omzeilen of door ‘voorlopige maatregelen’ in te voeren.

Niet alleen op Europees en nationaal vlak  is men volop een uitsluiting- en strafbeleid aan het voeren. Ook op lokaal niveau doet men mee, waar burgemeesters, schepenen, politiecommissarissen en OCMW’s -in samenwerking met een handvol rechters- het allemaal eens zijn over de noodzaak van een harde aanpak.

Ze mogen hun zin doen binnen de Belgische kakofoniepolitiek. Lokale politici (niet toevallig kort voor de lokale verkiezingen) roepen om allerlei straf- en vervolgmaatregelen tegen asielzoekers en illegalen. Steden zoals Oostende zijn hier een treffend voorbeeld. Wekelijks horen we  dat politie, stad, haven… harder zullen optreden. Tegelijkertijd wil men er van opvang niets weten. Met de huidige vriestemperaturen en de opvangcrisis echter had men ook in Oostende geen andere keuze. En waar wilden ze de asielzoekers dan wel opvangen? In politiecellen. O ironie!

Kortom, de asielcrisis is een probleem dat zowel op lokaal, nationaal als op Europees niveau aangepakt moet worden. Er is meer nodig dan liefdadigheid en noodmaatregelen. Er is nood aan een visie en structurele maatregelen, waarbij liefdadigheid en noodmatregelen  ondersteuning bieden in crisissituaties, maar niet de plaats innemen van een regulier beleid.

Met de menselijkheid en liefdadigheid van burgers, samen met een aantal organisaties die zich inzetten, gaan we het probleem niet oplossen. Het is beter iets te doen dan niets, dat klopt. En die burgers en iedereen die een steentje bijdraagt, verdienen alle dankbaarheid en respect voor hun inzet. Maar moeten we onze stem ook niet op een andere manier laten horen?

We moeten eisen dat de overheid voor een menselijk en rechtvaardig asielbeleid kiest. Dat men samenwerkt met alle instanties die een rol spelen om een degelijk opvang te bieden. Om echter een degelijke aanpak mogelijk te maken, heb je een overheid nodig die haar verantwoordelijkheid neemt. Een bevoegde staatssecretaris die competent is en de volle steun verleent is noodzakelijk. En die is er vandaag niet.

Er is ook nood aan meer middelen. Middelen die de EU heeft bevroren totdat ons land de garantie geeft dat het de keiharde neoliberale sociaaleconomisch beleid van de EU volgt en dat terwijl de daklozen op staat bevriezen.

Wat die middelen betreft, ik hoor het al: “Er is geen geld”. Dat maken onze beleidmakers ons nu al een tijdje wijs en toch komt regelmatig de waarheid boven: dat er wel middelen zijn, maar dat die verkeerd worden besteed. En er kunnen nog meer middelen worden vrijgemaakt als onze politici een rechtvaardige bijdrage zouden vragen van de geprivilegieerde klasse van rijke mensen (België heeft het hoogste percentage miljonairs binnen de EU), van de bankwereld en de bedrijfswereld.

Wat betreft de bedrijfswereld is het recente voorbeeld van nv Bekaert treffend. 600 werknemers verliezen hun baan ondanks het feit dat de bedrijf honderden miljoenen winst heeft gemaakt (in 2010 bijna 400 miljoen euro). Op die winst betaalt het bedrijf al vijf jaar 0 Euro belastingen. De geldstroom naar de aandeelhouders is in vier jaar tijd verdubbeld en de CEO van Bekaert, Bert De Graeve, kreeg een jaar geleden nog een bonus van meer dan 1 miljoen euro.

Met andere woorden: er is wel geld.

Bleri Lleshi is politiek filosoof

foto: Photonews

https://blerilleshi.wordpress.com

https://www.facebook.com/Bleri.Lleshi

4 thoughts on “Een humaan beleid eerst, dan liefdadigheid

  1. werk in een migratieschool . Het probleem is toch nog iets gecompliceerder dan jij het laat uitschijnen . Zoals het nu is , kan het niet blijven . Daarmee bedoel ik zowel ‘het België als het gouden land ‘ ( en sorry , zo gaat het wel rond, ik kan het weten ) als het beleid dat we nu voeren naar de mensen die hier al zijn … Zie niet direct een oplossing die menslievend is , maar toch correct … misschien hebben we echt wel alles veel te lang op zijn beloop gelaten

  2. Dacht men dat het een toeval is dat Peter De Roo (NV-A) en de staatssecretaris Maggie De Block, wat beleid betreft voor geen haar van mening verschillen. In essentie bijna alle politieke partijen in ons land zijn gaan zwichten onder druk van partijen zoals de NV-A en Open-VLD

  3. En geld is nog minder een struikelblok in het geval van de huidige crisis. Mits enige nuchterheid en een vaste hand lenig je als overheid makkelijk de ergste noden van het moment, komaan zeg. En het gebrek aan geld is in deze minder acuut problematisch dan het flagrante gebrek aan creativiteit en de verspilling van know-how en mankracht die daar uit voortvloeit… Ik deel de frustratie van de bekwame hulpverleners die momenteel op het terrein in de weer zijn en na het werk afgepeigerd een krant openslaat of het tv-journaal meepikt.

    Ik schaar mij achter beleidspersonen die dossierkennis au serieux nemen. Ik hekel echter elke manager die omwille van inventaris de winkel onbemand laat, terwijl de klanten staan te dringen. Het probleem Noodopvang staat reeds jaren in het rood omcirkeld en vergezeld van vette uitroepingstekens op de politieke jaarkalender.

    Ik laat in het midden of Maggie De Block zwicht voor de N-VA . Of ze al dan niet niet aan de touwtjes durft te trekken, die ze sinds oud op nieuw in handen heeft, da’s pre-electorale trash.

    Ik vermoed wel dat De Block op haar levenspad meer dan eens zielige treiteraars kruiste. Het cynische, bij wijlen ronduit zielige onthaal dat haar als nieuweling te beurt viel, bewijst in mijn ogen vooral dat obese personen naast noodlottig overgewicht, vaak nog andere totaal overbodige kwaaltjes ad personam moeten torsen.

    L’enfer, c’est la petitesse des autres.

    Als het om steekspelletjes gaat, is het vooral mijn vrees of Maggie niet juist omwille van haar filantropische overtuigingen werd getypecast. Dat ze de joker in het kaartspel is, een onbestemde wild-card met potentieel, maar die je in het slechtste geval kan dumpen zonder al te veel averij op te lopen. Als een Fortis-aandeel van de hand gedaan op de valreep van failliet.

    Als ondernemer scoort ze ondermaats op dringende rechttoe-rechtaan dagtaken, voorlopig althans. Met haar voorgangers als maatstaf haalt ze daarmee wel vlekkeloos het gemiddelde van de klas.

    Want geef toe, “deze vrieskou is uiteindelijk niets meer dan een klein en al bij al makkelijk op te lossen logistiek probleem, gezien het aantal noodlijders en als je kijkt naar buurlanden in vergelijkbare omstandigheden”, zo constateerde ook Bob Pleysier eerder deze week op Radio 1.

    Wie het povere gemiddelde van deze klas niet weet te overstijgen, moet evengoed herkansen, zegt het schoolmeesterstemmetje in mij.

    En om Bleri’s transparante duiding samen te vatten: de lat moet hoger. Dit hoort niet. “‘s Avonds knus thuiszitten bij vrouw en kind , terwijl er hele gezinnen de nachtvorst op straat trotseren? En niet alle kamers verhuurd zijn? Ik krijg het niet over mijn hart!” zo sprak die ene, gulle hoteleigenaar. De man voelde zich te beschaamd om te schofferen. In de eerste plaats wie niet betaalt voor de nacht. Hij was vervolgens en in die volgorde ook steevast ervan overtuigd dat geen enkele betalende klant zich geschoffeerd zou voelen.

    In vergelijking met zulks staat het Belgische wetstraatbeestje te acteren als kartonnen personages. Ongeloofwaardige vertoningen. Wat naast plaatsvervangende schaamte ook nog leidt tot meer problemen dan oorspronkelijk, dit maal eigenhandig opgewekt. Je wordt geacht ze één voor één van de lijst af te vinken, niet om het lijstje aan te vullen!

    Zet wat doorwinterde hulpverleners rond een tafel en zorg voor een Brussels koekje bij hun koffie. Je hebt zo een duidelijk beeld van waar werkelijkheid en gerichte actie elkaar horen te vinden. Bij die verstandhouding met sociale sleutelfiguren begint en eindigt het verhaal en gedijt het gezond verstand.

    Naargelang de mate van weerbarstigheid waaraan ze zich schuldig maken, veroordeel ik Maggie en klasgenoten stuk voor stuk tot gemeenschapswerk bij SAMU SOCIAL. Van 1 uurtje om stoemelings bij te babbelen tot 15 volle nachtshiften spreidbaar over 3 maanden met webdagboek en nabespreking. Die gasten moeten vooral ‘s nachts de baan op, dus aan ministeriële dagplichten en ons geduld hoeft er niet verzaakt te worden. Bovendien is het een droomjob voor wie graag en veelvuldig persoonlijke contacten wil opdoen en weten wat er – de woordkeuze klinkt misschien ironisch – “zoal leeft op straat” (en voor zover dat nog het geval is).

    Een frisse neus halen, altijd goed meegenomen na kantoor. Van afwisseling en een actief nachtleven blijft een mens jong van leden en fit in zijn bol!

    En zo kom je nog eens op de meest onverwachte plaatsen. Zoals dat kraakpand laatst, een leegstaand, onverwarmd klooster waar naar schatting 77 kinderen bij vriestemperaturen verblijven. Onder hen 5 baby’s. Er is water, en zolang elektrische verwarmingen de stroom niet overbelasten is er hier en daar wat verlichting.

    Het noodscenario is niet voor deze mensen, het is gericht op mensen met onderdak. De semi-SDF, da’s een ras apart, dus andere normen. Ook heel typisch voor een land dat zo halsstarrig dubbelziend is dat het scheel kijkt. 3D kijken, maar zonder de bril. Wat vreemd in het begin, maar dat went naarmate van tijd, hoor.

    … iemand nog een koekje bij die koffie of toch maar liever een aspirientje voor je plotse migraine?

  4. correctie, het hoort natuurlijk te zijn :

    Het noodscenario is niet voor deze mensen, het is gericht op mensen met GEEN onderdak. De semi-SDF, da’s een ras apart, (…)

Leave a reply to David Cancel reply